In tegenstelling tot andere boerenlandvogels, waaronder kievit, veldleeuwerik of steenuil, beginnen patrijzen erg laat met nestelen. De eerste eieren worden niet in maart of april gelegd, maar pas in de eerste week van mei. Ze doen ook lang over het leggen, want met gemiddeld 15 eieren legt de patrijs de meeste eieren van alle vogels wereldwijd.
En daar is hij weer: het eerste patrijzennest!
Gepubliceerd op 21 mei 2021
Deze maand was het zover! Het eerste patrijzennest van 2021 werd gevonden in Bentelo door de broers Wouter en Roger Borre. Ze troffen het nest aan op het vliegveld waar ze met hun weidevogel-drones oefenvluchten uitvoeren. Een patrijzenhen begint met broeden als het legsel compleet is. In dit geval was dat al in de eerste week van mei, wat uitzonderlijk vroeg is voor patrijzen. Wouter maakt een compilatie met unieke beelden van het nestelende patrijzenpaar.
Eerste patrijzennest van 2021!
De kuikens zijn nestvlieders en verlaten direct na uitkomst het nest, om op zoek te gaan naar insecten. Ze moeten zo’n 2.000 insecten per dag eten. Groene insecten genieten de voorkeur, dus ze moeten goed zoeken. Het is hierbij van het grootste belang dat alle kuikens tegelijk uit het ei kruipen, omdat ze door hun ouders naar de meest insectenrijke plekken worden gebracht. Met een broedduur van ongeveer 25 dagen, worden de eerste patrijzenkuikens verwacht vanaf de laatste week van mei. We kijken uit naar de eerste melding van een patrijzenfamilie.
In verschillende kerngebieden wordt door boeren gewerkt aan een geschikt biotoop voor patrijzen om te nestelen. Tegelijkertijd wordt er voor insectenrijk kuikenbiotoop gezorgd.
In verschillende kerngebieden wordt door boeren gewerkt aan enerzijds geschikt biotoop voor patrijzen om te nestelen. Anderzijds wordt er insectenrijk kuikenbiotoop ontwikkeld. Voorbeelden hiervan zijn Oude Doorn (Brabant) en Brughsluis (Zeeland) die in het kader van het internationale project PARTRIDGE voor deze doeleinden zijn ingericht. Daarnaast zijn ook het kerngebied in Ospel (Limburg) en het project ‘Samen voor de Patrijs’ (Gelderland) noemenswaardig.
Brede, kruidenrijke akkerranden met een open structuur zijn ideaal voor jonge patrijzenkuikens. Mits deze niet vóór 1 augustus gemaaid worden. Ook de randen van florarijke graanakkers zijn geliefd. Qua broedplaatsen zoeken patrijzen vrijwel altijd de perceelranden of overhoekjes op. Daar nestelen ze het liefst onderin een meerjarige graspol. Door te vroeg maaien van bermen gaan dan ook veel nesten verloren. In gebieden waar nog patrijzen voorkomen is het daarom cruciaal dat die bermen op z’n vroegst pas ná 1 augustus gemaaid worden.
Oproep voor vrijwilligers boerenlandvogels
Voel je niet bezwaard om een beheerder aan te spreken op bovenstaande. In de ‘Leidraad Patrijzenbescherming’ en de bijhorende factsheets is alles terug te vinden over de juiste maatregelen.
Heb je het geluk om per ongeluk een nest te vinden, dan is de beste bescherming om weg te blijven. Ten eerste zijn patrijzennesten predatiegevoelig. Een rover (bijvoorbeeld een vos) zal op eenvoudige wijze je voetstappen volgen om bij de eieren en de broedende hen uit te komen. Ten tweede zijn de hennen verstoringsgevoelig. Na een bezoek aan het nest door een vrijwilliger, zal de hen definitief haar nest verlaten. We roepen boerenlandvogel-vrijwilligers dan ook op om in deze situatie te achterhalen wie de eigenaar van de grond is. Vervolgens kan de eigenaar op de hoogte gebracht worden van de nestlocatie, zodat hij daar niet gaat maaien.