Enthousiasme werkt aanstekelijk 

Alle aanwezigen werden welkom geheten door Joris Hogenboom, directeur van Brabants Landschap, en Marc Oudenhoven, gedeputeerde agrarische ontwikkeling en bestuurlijke samenwerking Noord-Brabant. Joris ging in op enkele punten van zorg, maar nam ook vooral de tijd om in te gaan op zaken die wel goed gaan. "Als we kijken naar Brabant dan hebben we daar een succesvolle Brabantse Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij opgezet. Daarin kunnen boeren punten verdienen door in hun bedrijfsvoering rekening te houden met natuur, water, bodem en landschap en daar kunnen ze een premie op krijgen. Er zijn 600 melkveehouders die daar nu aan meedoen, en het mooiste is toch wel het enthousiasme dat ze uitstralen voor natuurinclusiviteit."  

Marc Oudenhoven ontving uit handen van Joris het eerste exemplaar van het jaarverslag 2023. Als gedeputeerde van agrarische ontwikkeling mocht hij eens de kant van de boerenlandvogelbescherming komen beluisteren. Marc Oudenhoven gaf aan dat hij als gedeputeerde veel kan leren over de samenwerking van vrijwilligers en agrariërs. "Ik wil mijn waardering uitspreken voor het werk, de inzet en de vele tijd die de vrijwilligers steken in de bescherming van weide- en akkervogels. Zoals u ongetwijfeld weet, zijn vogels erg belangrijk voor de gezondheid van onze akkers." 

2023 was voorzichtig positief 

Na het welkomstwoord werden de hoogtepunten van het afgelopen seizoen toegelicht. Fien Oost, provinciaal coördinator soortenbescherming, en Lisa van den Biggelaar, projectmedewerker soortenbescherming, benoemden onder meer de scholeksterbroedpalen die afgelopen jaar op verschillende plekken zijn geplaatst tijdens het Jaar van de Scholekster. Ook de lichte stijging in het aantal gevonden legsels ten opzichte van 2022 kwam aan bod. Op verschillende plekken zijn dan ook meer kuikens waargenomen, wat hoop biedt voor het komende seizoen. Het harde werk van de ruim 750 vrijwilligers in het veld heeft hier een belangrijk aandeel in. Samen met de meer dan 1700 aangesloten agrariërs beschermden zij de nesten van weide- en akkervogels zoals kievit, tureluur en wulp.  

Naast het beschermingswerk van nesten is ook onderzoek naar de soorten van groot belang om te weten hoe het er met de weide- en akkervogels voorstaat. Bastiaan van Gemert, student aan de WUR, wierp een licht op de toekomst van vogelonderzoek. Hij zet DNA-onderzoek in om achter het dieet van steltlopers in het Waddengebied te komen. Bastiaan stelt zich de vraag wat zij eten, en of er een verschil zit tussen het dieet van mannetjes en vrouwtjes. Zijn onderzoek is nog niet volledig afgerond, maar de beelden van de DNA-sporen werden door de zaal als indrukwekkend ervaren. 

Van de Wadden naar West-Afrika 

Bastiaan gaf het stokje door aan Roel Diepstraten, die de zaal meenam naar West-Afrika. Roel werkte onder andere mee aan de film 'Grutto', over onze nationale vogel. Als natuurfilmer komt hij op allerlei plekken in de wereld, waaronder West-Afrika. Daar filmde hij de tocht van trekvogels, waarover hij tijdens de jaaravond meer vertelde. De prachtige beelden flitsten door de zaal. Van drieteenstrandlopers en lepelaars tot de koekoek, allemaal kwamen ze voorbij. Wie in de zaal aanwezig was, weet nu dat een koekoek in West-Afrika zijn kenmerkende geluid helemaal niet laat horen. In Europa weerklinkt 'koekoek' als lokroep tot de vrouwtjes, in het westen van Afrika is het broedseizoen al afgelopen en is die lokroep dus ook niet meer nodig.  

Vrijwilligers van het Jaar 

De reis bracht ons weer terug naar de Bois le Duc-zaal in het provinciehuis. Hier reikte Guiljo van Nuland, voorzitter van Brabants Landschap, de 'Vrijwilliger van het Jaar-oorkonde' uit. Als nieuwe voorzitter had hij de eer om niet één, maar zelfs twee personen de oorkonde toe te kennen. Bert de Koning en Mario Bullens van weidevogelgroep Jekschot (Sint-Oedenrode) werden als duo tot 'vrijwilligers van het jaar' uitgeroepen.  

Zij ontvingen de prijs vanwege jarenlange inzet voor met name wulpen. Zo is Bert de Koning al meer dan 25 jaar actief als beschermer, onder meer als groepscoördinator - tot hij dat stokje in 2022 overdroeg aan zijn rechterhand Mario Bullens. Bert zorgde steeds voor een goede samenwerking met betrokken agrariërs. Hij wist hen te overtuigen van het belang van weidevogelbescherming, en zette daar maatwerkregelingen voor in. Ieder jaar maakte hij afspraken met agrariërs, waardoor een florerend agrarisch landschap ontstond voor onder andere de wulp. 

Bert de Koning: "Mario Bullens is een echte wulpenkenner. Hij is iemand die 't weet waar de wulpen wonen." 

Mario voegde aan de goede samenwerking zijn talent als wulpenvinder toe. Wulpennesten zijn moeilijk te lokaliseren, maar hij heeft er oog voor. Een nest kan enkel beschermd worden als deze wordt gevonden. Het talent van Mario is dan ook van groot belang om de populatie wulpen stabiel te houden, of te vergroten. Rondom Jekschot broedt dankzij hun inzet al jaren een voor Brabant vrij grote populatie wulpen, steeds op dezelfde percelen. Dat is niet vreemd, want het zijn precies de percelen waar Bert en Mario een goede samenwerking hebben met de betreffende agrariër. Wij danken Bert en Mario hartelijk voor hun tomeloze inzet.  

"Het was allemaal geweldig en ik heb ervan genoten!" 

De jaaravond werd afgesloten met afzwaaiend veldbegeleider Anja Popelier. Al sinds 1996 komt zij op voor de Brabantse weidevogels, eerst als vrijwilliger, later als veldbegeleider in opdracht van Brabants Landschap. Dankzij haar kregen groepen hulp bij het opstarten en ook daarna bleef ze haar kennis met de vrijwilligers delen. Het opleiden van (nieuwe) vrijwilligers bracht haar veel vreugde. Ze leerde hen kijken naar het gedrag van weidevogels en wat dat betekent voor het beschermingswerk.  

Ze nam ook Rens Sommers onder de vleugels. Hij volgt Anja op als veldbegeleider. Vrijwilligers kunnen hem bellen om mee te gaan in het veld, en voor extra uitleg van het beschermingswerk. 

Sfeerimpressie