Hydrologisch herstel Regte Heide en Riels Laag
Er is subsidie verleend om op korte termijn spoedmaatregelen uit te voeren die moeten helpen bij het herstel van het kwetsbare Natura 2000-gebied van de Regte Heide en Riels Laag in Goirle. Het gebied lijdt onder verdroging en stikstofdruk. Brabants Landschap werkt in nauwe samenwerking met waterschap Brabantse Delta, Waterschap De Dommel en provincie Brabant aan de planning en uitvoering van maatregelen zoals het plaatsen van stuwen, het ondieper maken of dempen van watergangen en het ophogen van paden. Zo wordt minder water afgevoerd en zal het grondwaterpeil in het gebied stijgen, wat zorgt voor betere ontwikkeling en instandhouding van vennen en heide.
Lokale maatregelen om nú iets te doen tegen de achteruitgang van de natuur
Rond het gebied is ook een start gemaakt met de Groenblauwe gebiedsgerichte aanpak (GGA). Het proces van de GGA speelt zich op grotere schaal af en richt zich ook op maatregelen buiten natuurgebieden. De maatregelen die op deze projectpagina worden beschreven, betreffen lokale maatregelen. Ze worden vooral binnen de grenzen van het Natura 2000-gebied genomen en veelal op eigendommen van Brabants Landschap en Waterschap Brabantse Delta. Ze zijn bedoeld om nú al iets te doen tegen de achteruitgang van de kwaliteit van de natuur. Dit project verandert niets aan het proces dat gestart is vanuit de GGA.
Beschrijving van de situatie
Natura 2000-gebied Regte Heide en Riels Laag ligt in Goirle, grofweg ingesloten tussen de beken Oude Leij en Poppelsche Leij. Kenmerkend voor het gebied zijn droge en vochtige heide met vennen, verspreid hakhout en naaldbossen (Regte Heide). Verder zijn moerassige laagten en loofbossen aanwezig (Riels Laag). De Regte Heide en Riels Laag zijn via een natuurlijke overgang met elkaar verbonden.
Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. Regte Heide en Riels Laag is aangewezen in dit netwerk vanwege de bijzondere overgangen van de heide met de vennen naar de beekdalen. Het gebied staat onder druk vanwege verdroging en een teveel aan stikstof, wat een verzurende en vermestende werking heeft. Om hier lokaal en op korte termijn iets aan te doen, wordt dit project uitgevoerd: Hydrologisch herstel. Het doel is om zoveel mogelijk water vast te houden.
Lees meer over Natura 2000-gebieden in Brabant
Maatregelen
De maatregelen vinden voornamelijk plaats in het noordwesten van het gebied (nabij de Oude Leij) en in het zuidoosten (nabij het ven De Halve Maan en de golfbaan). Het water wordt langer in de sloten vastgehouden door stuwen of dammen te plaatsen. Ook worden watergangen gedempt of minder diep gemaakt (verondiepen). Wandel- en fietspaden worden opgehoogd, zodat water langer vastgehouden kan worden en de paden zoveel mogelijk begaanbaar blijven. De Oude Leij wordt ondieper en breder gemaakt. Dit zorgt voor minder snelle afvoer van het water en draagt ook bij aan een betere waterkwaliteit. De beek wordt hierdoor ook aantrekkelijker voor planten (oever- en waterplanten) en dieren (vissen en andere waterdieren).
Planning
Op 31 oktober 2024 werd een inloopavond georganiseerd voor aanliggende grondeigenaren en alle overige geïnteresseerden. Hier werd het voorlopig ontwerp (VO) getoond. Nu worden onderzoeken en berekeningen uitgevoerd, en dat leidt tot een definitief ontwerp (DO). Dat zal in de eerste maanden van 2025 klaar zijn. Het definitief ontwerp wordt ingediend voor de vergunningprocedure. De verwachting is dat de werkzaamheden in de tweede helft van 2025 uitgevoerd worden.
Wilt u op de hoogte gebracht worden als het definitief ontwerp klaar is? Geef uw e-mailadres door en u krijgt een seintje dat het gepubliceerd is op deze website. Om het definitief ontwerp toe te lichten, organiseren we een excursie naar de projectlocatie. Daarvoor kunt u zich dan aanmelden.
Ik wil mijn e-mailadres doorgeven
Veelgestelde vragen inloopavond
Op 31 oktober 2024 organiseerden we een inloopavond. Enkele algemene vragen die gesteld werden, beantwoorden we op deze projectwebsite. Bekijk ze hier. Vragen over specifieke situaties worden aan betreffende grondeigenaren persoonlijk beantwoord.
Samenwerkingspartners
Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met twee waterschappen: Brabantse Delta en De Dommel. Met name over de maatregelen aan de Oude Leij is er nauwe afstemming met waterschap Brabantse Delta. Ook de gemeente Goirle is betrokken bij de planvoorbereiding. Het project wordt financieel mede mogelijk gemaakt door provincie Noord-Brabant via het Landelijk Programma Natuur (LPN). Dit wordt gefinancierd door de Europese Unie-NextGenerationEU.
Tijdlijn
Samenhang met gebiedsgerichte aanpak
In en rondom het Natura 2000-gebied Regte Heide en Riels Laag is ook gestart met de groenblauwe gebiedsgerichte aanpak (GGA). Van deze aanpak is de provincie initiatiefnemer. De gebiedsgerichte aanpak heeft tot doel om een transformatie te realiseren van het landelijk gebied, met oplossingen voor een sterkere natuur, betere waterkwaliteit, een gezondere bodem en een toekomst voor de landbouw. Deze transformatie van het landelijk gebied is een flinke opgave. Een wijd beïnvloedingsgebied rondom een natuurgebied of beekdal wordt betrokken, ook rond de Regte Heide en het Riels Laag. Vele partijen werken samen aan een gebiedsvisie die vertaald worden naar concrete gebiedsplannen.
De werkzaamheden in dit project worden vooral binnen de grenzen van het Natura 2000-gebied uitgevoerd en veelal op eigendommen van Brabants Landschap en waterschap Brabantse Delta. Deze maatregelen zijn bedoeld om nú al iets te doen tegen de achteruitgang van de kwaliteit van de natuur. Het verandert niets aan het proces dat gestart is vanuit de gebiedsgerichte aanpak.
Er is een speciale website voor de gebiedsgerichte aanpak van de Regte Heide en Riels Laag. Lees meer
Vragen? Neem contact op
Partners
Veelgestelde vragen
Hydrologisch herstel Regte Heide Riels Laag
Hoe worden we op de hoogte gehouden van de voortgang van het project?
Zodra het definitief ontwerp (DO) gereed is, wordt deze op onze website gepubliceerd. Als u wilt, kunt u een mailtje ontvangen wanneer het zover is. Laat dan hier uw e-mailadres achter. Het definitief ontwerp wordt in het veld nader toegelicht met een excursie, waar u zich dan voor aan kunt melden. Naar verwachting is dat in het eerste kwartaal van 2025.
Is het mogelijk om percelen in het beekdal op te hogen om eventuele overlast bij hoogwater te voorkomen?
Nee, dat is niet mogelijk omdat dit strijdig is met het landschappelijk karakter van een beekdal. Ook past het hydrologisch niet binnen een beekdalsysteem. Beekdalen zijn van nature de meest laaggelegen gronden.
Worden er meanders aangelegd in de Oude Leij? Dit is namelijk niet passend bij de Oude Leij.
Nee, er worden geen grote meanders aangelegd want dat past hier inderdaad niet. Wel zal de Oude Leij op enkele stukjes wat gaan kronkelen (micromeandering) om meer natuurwaarden te kunnen ontwikkelen, het landschappelijk aantrekkelijker te maken en water zo lang mogelijk vast te houden.
Wie is beheerder van de bufferzones langs de Oude Leij en wat houdt het beheer in?
De bufferstrook is in eigendom en beheer bij Brabants Landschap. Dit wordt niet jaarlijks helemaal kort gemaaid omdat het ten koste gaat van natuurwaarden. Het schouwpad wordt samen met waterschap Brabantse Delta onderhouden.
Hoe wordt er omgegaan met de overlast van de honderden ganzen in de omgeving van het Riels Laag?
Brabants Landschap ziet ook het probleem van de grote aantallen ganzen. Maar beheer van ganzen wordt uitgevoerd via de Faunabeheereenheid Noord-Brabant en niet door Brabants Landschap.
Op de kaart staat aangegeven dat er in de Gemeentebossen een pad wordt afgesloten. Waarom is dat?
Op deze locatie kan het in periodes erg nat worden. Besloten is om het pad af te sluiten omdat anders recreanten zelf hun weg gaan zoeken. De omliggende paden zullen toegankelijk worden gehouden.
Enkele ruiterpaden in de Gemeentebossen zijn in slechte staat en moeilijk begaanbaar. Hoe gaat Brabant Landschap daar straks mee om?
Het streven is om huidige (ruiter)paden toegankelijk te houden inclusief snoeiwerkzaamheden. Door omstandigheden is dat niet altijd gebeurd. Mocht het in de toekomst te nat worden, dan zullen er aanpassingen plaatsvinden of, indien nodig, ruiterpaden verlegd worden.
Enkele paden zijn door auto's kapotgereden. Wordt daar iets aan gedaan?
Medewerkers en toezichthouders van Brabants Landschap worden geïnstrueerd hier inderdaad rekening mee te houden. Paden dienen namelijk ook toegankelijk te zijn in geval van calamiteiten.