Werk-in-uitvoering-schop

De vennen Slootjesven en Meerlomeer zijn van oorsprong voedselarme vennen, die karakteristiek zijn van heidegebieden op de hogere zandgronden. Het Slootjesven verdroogt en het Meerlomeer verlandt. Daardoor loopt de natuurkwaliteit van beide vennen sterk achteruit. Door het hydrologisch systeem weer in orde te maken en slib te verwijderen kan de kwaliteit hersteld worden. 

Slootjesven en Meerlomeer

Slootjesven

Halverwege de vorige eeuw is geprobeerd het Slootjesven droog te leggen om deze gronden te ontginnen als weidegrond of bos. In het Slootjesven zijn greppels gegraven en met de vrijkomende grond uit de greppels werden rabatten (zandruggen) opgeworpen. De greppels monden uit in diepe ontwateringssloten. Ook in de bossen rondom de vennen zijn veel greppels aangelegd die vooral de laagste delen ontwateren. Dit zorgt ervoor dat water uit het Slootjesven wordt geleid, waardoor het ven verdroogt. Karakteristieke venvegetaties zijn teruggedrongen tot onontgonnen laagtes en plaatselijk in de greppels, waar het zich moet zien stand te houden tegen de verdroging en de vermesting vanuit stikstof dat uit de lucht neerdaalt. Deze vegetaties geven aan dat het gebied nog veel potentie heeft om zich te herstellen! Vooral als het hydrologisch systeem weer op orde is kunnen hier bijzondere venmilieus ontwikkelen die beter bestand zijn tegen droogte en tegen stikstofdepositie.

Meerlomeer 

Het Meerlomeer is aan het verlanden. Dit is een natuurlijk proces: open water groeit langzaam dicht met waterplanten. Als die afsterven hopen die zich op en ontstaat veen. Deels heeft deze verlandingsvegetatie een goede kwaliteit, het duidt op hoogveenvorming, dat relatief zeldzaam is. Deels is de vegetatie, als gevolg van een te dikke voedselrijke sliblaag, slecht ontwikkeld. Ook hier speelt aanvoer van voedingstoffen (voornamelijk stikstof uit de lucht) het ven parten.

Bekijk hier de maatregelenkaart

 
Maatregelen

Slootjesven

  • In het Slootjesven gaan we de greppels verwijderen en de ontwaterende sloten dempen, zodat water niet meer het ven wordt uitgevoerd. Door de ooit ontgraven grond terug in de greppels te plaatsen, krijgen we de oorspronkelijke venbodem weer terug. Bomen die zich op deze rabatten hebben uitgezaaid, worden verwijderd, zodat er weer meer openheid ontstaat. Grotendeels staat op de greppels en rabatten nu struweel van wilde gagel. Dit is een bijzondere soort die past bij de overgangen naar vennen en veenmoerassen. Dit struweel wordt in stand gehouden door de struiken uit te graven en na het dempen van de greppels weer terug te planten.
  • De vergrassing op de bestaande venoever van het Slootjeven wordt plaatselijk afgeplagd, zodat de bijzondere oevervegetaties zich hier kunnen uitbreiden.
  • Ook gaan we proberen de aanvoer van lokaal grondwater naar het ven te herstellen. Dit grondwater valt als regen in de omringende bossen, maar doordat hier ook een systeem van greppels ligt, wordt dit regenwater weggevangen voordat het in de grond kan zakken. Op de plaatsen waar deze greppels in het bos liggen worden deze ook dicht geschoven. Doordat regenwater minder wordt afgevoerd, kan het grondwater hoger opbollen, waardoor een periodieke grondwaterstroo naar het ven kan ontstaan. Op de plaatsen waar in het bos greppels gedicht zijn,  wordt nieuw bos ingeplant met inheemse loofbomen, die passen bij een wat nattere standplaats. Op de overgangen van bos naar het ven worden struiken ingeplant, voor een gevarieerde bosrand.
  • In de overige delen van het bos worden verspreid in het bos groepjes loofbomen ingeplant, zodat de nu eenvormige bossen (bossen met één soort van gelijke leeftijd) langzaam kunnen ontwikkelen tot gemengde loofbossen. Hierbij willen we deels gebruik maken van soorten die goed afbreekbaar blad hebben, wat het bodemleven kan stimuleren en de vorming van een vruchtbare humuslaag bevordert. Bossen die nu verarmd zijn aan voedingstoffen door een overmaat aan stikstof,  krijgen zo op termijn een betere uitgangssituatie. Bovendien brengen we plaatselijk verdwenen voedingstoffen terug in het bos in de vorm van steenmeel (fijngemalen gesteente met mineralen die noodzakelijk zijn voor de bodem). Een humeuze bodem houdt beter vocht vast in tijden van droogte. Het vocht wordt geleidelijk afgegeven aan de ondiepe grondwaterstromen naar het Slootjesven.

Meerlomeer

  • Uit het Meerlomeer wordt het voedselrijke slib verwijderd, inclusief de slecht ontwikkelde vegetatie. Goed ontwikkelde delen worden gespaard. Een groot deel van de oever is vergrast met pijpenstrootje. De vergraste vegetatie wordt grotendeels weg gechopperd (verdiept maaien of ondiep plaggen). De vele pollen van pijpenstrootje onttrekken veel vocht uit het ven en verdringen hoogveen- en oeversoorten. Op de oevers en heides rond het ven wordt bosopslag (jonge opkomende boompjes) verwijderd om te voorkomen dat het gebied op termijn helemaal dichtgroeit. Net als bij het Slootjesven, worden ook rond het Meerlomeer bomen en struiken geplant in de bosranden en op plekken in het bos. Hier is ook een steenmeelgift voorzien. 

Planning

In juni 2022 worden de bomen die verwijderd moeten worden, gemarkeerd met verfstrepen. Vanaf half augustus worden de werkzaamheden op het eiland uitgevoerd en vanaf begin september rondom de vennen. De werkzaamheden zijn naar verwachting voor eind oktober 2022 afgerond.

Zien

De Braakhuizensche Heide ligt tussen Heeze en Geldrop, direct ten zuiden van de A67. Je kunt parkeren aan de Strabrechtseheideweg. Houd er tijdens de werkzaamheden - voor ieders veiligheid - rekening met eventuele afsluitingen van wandelpaden.

Bekijk het project op de kaart

Cookies

Brabants Landschap gebruikt cookies om bijvoorbeeld de website te verbeteren en te analyseren, voor social media en om ervoor te zorgen dat je relevante content te zien krijgt. Als je meer wil weten over deze cookies, raadpleeg onze Cookie policy. Bij akkoord op deze cookie policy geef je Brabants Landschap toestemming voor het gebruik van optimale cookies op onze website. Klik op “Instellingen aanpassen” om je voorkeuren te wijzigen. Als je meer wil weten over hoe wij omgaan met je persoonsgegevens, raadpleeg dan onze Privacyverklaring

Cookies accepteren Instellingen aanpassen