Edelherten in Het Groene Woud
In 2017 heeft Brabants Landschap samen met ARK Natuurontwikkeling het edelhert teruggebracht in Het Groene Woud. De dieren leven in De Scheeken en De Mortelen, aan weerszijden van de A2 en van de spoorlijn Eindhoven-Den Bosch. Via grote natuurbruggen kunnen ze zich door het hele gebied verplaatsen.
Een oeroud patroon
Oorspronkelijk kwam het edelhert bijna overal voor in Nederland. Maar door het verdwijnen van hun leefgebied en een hoge jachtdruk viel in de 17de eeuw het doek. Edelherten horen oorspronkelijk thuis in de Brabantse natuur en zijn zelfs een onmisbare schakel door hun rol als grote planteneter. Met hun specifieke gedrag en graasgewoonten zorgen edelherten voor meer leven in het landschap. Zo maken ze letterlijk plaats voor tal van andere dier- en plantensoorten.
Bronstexcursies
Edelherten zien
Het leefgebied van de edelherten ligt in de Mortelen en de Scheeken, in het hart van Het Groene Woud. Er liggen wandelroutes in beide gebieden. Het edelhertengebied is permanent NIET toegankelijk voor honden, ook niet als ze aangelijnd zijn. Dit om meer rust te creëren voor de edelherten.
Bekijk de gebieden op kaartDownload wandelfolder
Toegang tot het gebied
- Stel je verwachtingen niet te hoog in, je weet nooit of de edelherten zich laten zien.
- Blijf op wegen en paden en kom niet in de rustgebieden.
- Kom alleen tussen zonsopkomst en zonsondergang. Ga dus niet in het donker het gebied in.
- Honden zijn niet toegestaan.
- Voer de edelherten niet en houd minstens 50 meter afstand.
- Er is één openbare weg waar edelherten (en runderen) over kunnen steken. Op de Monnikenweg in Best geldt een snelheidsbeperking van 30 km/uur en er liggen wildroosters. Let hier dus goed op, voor ieders veiligheid!
Waar moet je zijn?
- De Mortelen: Parkeer aan de Liempdsedijk in Oirschot. Volg de wandelknooppunten 79-97-96 (groen-gele pijlen). Je komt langs een kijkscherm. Loop dezelfde weg terug (5,8 km).
- De Scheeken: Parkeer aan De Keel in Liempde. Volg de blauwe wandelroute (4,3 km).
- Er is een NS-wandeling (14,2 km) van station Boxtel naar station Best. Bekijk de route op de website van Wandelnet.
Wist je dat...
...langs de grens van Brabant en Limburg ook edelherten leven? Vanuit de uitkijktoren aan de rand van de Hugterheide heb je een mooi uitzicht over het Weerterbos, dat bestaat uit bos, vennen, graslanden en kleine heideveldjes. Daar zijn ook regelmatig edelherten te zien. Het Weerterbos is van Limburgs Landschap.
Brabants burlen
Van half september tot half oktober is het bronsttijd bij de edelherten. De sterkste mannelijke herten proberen een harem hindes om zich heen te verzamelen. Dit jaarlijkse paringsritueel gaat gepaard met imposante burlgeluiden, grote geweien, (dreigende) gevechten en de verspreiding van luchtjes. Een goede kans om een glimp op te vangen van dit unieke schouwspel is tijdens een bronstexcursie, verzorgd door gidsen van Brabants Landschap, IVN Best, IVN Oirschot en Gastvrij Liempde (van Bezoekerscentrum D'n Liempdsen Herd). Zij kennen het gebied, weten waar de herten zich ophouden en geven uitgebreid uitleg over deze koningen van Het Groene Woud. De excursies zijn altijd in de schemering, want dan zijn de herten het meest actief. Het is een bijzondere ervaring om op dit tijdstip door de natuur te wandelen. En wie het burlen eenmaal gehoord heeft, vergeet dat niet snel meer!
Reserveer een bronstexcursie
Georganiseerd op pad
Wil je een rondleiding op maat voor jouw groep? Informeer naar de mogelijkheden bij Bezoekerscentrum D'n Liempdsen Herd.
Meer informatie
Als je zelf een activiteit wil organiseren in het leefgebied van de edelherten, is toestemming nodig van Brabants Landschap. Neem minimaal 6 weken van tevoren contact op.Contactformulier
Meer onderwerpen:
Het leefgebied van de edelherten
'Het Groene Woud’ is het open gebied binnen de stedendriehoek Tilburg, Den Bosch en Eindhoven. In het hart van Het Groene Woud ligt het leefgebied van de edelherten: gedeeltelijk in de De Mortelen (of Paljaart) en gedeeltelijk in De Scheeken. Beide gebieden zijn van Brabants Landschap. Het gebied waar de edelherten leven is omrasterd en circa 350 hectare groot. Het leefgebied van de edelherten ligt aan weerszijden van de snelweg A2 én van de spoorlijn tussen Eindhoven en Den Bosch. De edelherten, en nog heel veel andere dieren, kunnen de snelweg en het spoor oversteken via de natuurbruggen die in 2005 en 2020 aangelegd zijn. Deze natuurbruggen zijn niet toegankelijk voor mensen.
De begrenzing van het leefgebied van de edelhertenOverstekende edelherten
In het leefgebied ligt één openbare weg waar gemotoriseerd verkeer is toegestaan: de Monnikenweg in Best. Er geldt een snelheidsbeperking (30 km/uur) en er liggen drempels en wildroosters. Ook de runderen die in de natuur grazen, kunnen hier de weg oversteken. Let hier dus goed op! Voor ieders veiligheid, maar misschien spot je ook wel edelherten..!
Toegang tot het gebied
Wandelaars, fietsers en ruiters (op de aangegeven routes) hebben toegang tot het gebied via grote poorten. Het edelhertengebied is tussen zonsopkomst en zonsondergang toegankelijk, zoals voor alle natuurgebieden geldt. Blijf op wegen en paden en kom niet in de rustgebieden. Het edelhertengebied is permanent NIET toegankelijk voor honden, ook niet als ze aangelijnd zijn. Dit om meer rust te creëren voor de edelherten. Voer de edelherten niet en houd minstens 50 meter afstand.
Als je een activiteit wil organiseren in het leefgebied van de edelherten, is toestemming nodig van Brabants Landschap. Neem minimaal 6 weken van tevoren contact op.
Leefwijze
Edelherten zijn sociaal levende dieren die dekking, rust, ruimte en variatie in voedsel nodig hebben. Het grootste deel van het jaar leven ze in groepen of ‘roedels’, de vrouwtjes (hindes) met hun jongen apart van de mannetjes (herten). Oude en zwakke herten leven solitair. Tijdens de bronst, die loopt van half september tot half oktober, is dit anders. De sterkste herten proberen dan een harem om zich heen te verzamelen. Dit gaat gepaard met indrukwekkend imponeergedrag. Het geluid dat ze daarbij produceren, ‘burlen’, houdt het midden tussen brullen en loeien en draagt kilometers ver.
D'n Liempdsen Herd
In het centrum van Liempde staat het bezoekers- en ontmoetingscentrum D'n Liempdsen Herd. De gerestaureerde langgevelboerderij is een start- en eindpunt voor wandel- en fietsroutes in Het Groene Woud. Brabants Landschap werkt samen met SPPiLL (Stichting Promotie Projecten in Leefbaar Liempde), de eigenaar van D'n Liempdsen Herd. Dat doen we in de Scheeken, Mortelen en het Dommeldal.
Op pad
Onder leiding van Gastvrij Liempde-gidsen kun je vanuit D'n Liempdsen Herd op pad voor een excursie in het Nationaal Landschap. Bijvoorbeeld naar de edelherten in de Scheeken en Mortelen, of naar het Dommeldal, rondom het Groot Duijfhuis. In het bezoekerscentrum zijn fiets- en wandelkaarten verkrijgbaar (o.a. folders van Brabants Landschap) zodat je de mooie plekken van Het Groene Woud kunt vinden.
Hapje en drankje in d'n Herd
In de boerderij was de ruimte met schouw, de zogenaamde herd, een geliefde plek. Om even uit te rusten, te eten, verstelwerk te doen of om even bij te kletsen. Dit is nu niet veranderd. Geniet in D’n Herd van een lekker bakje koffie of thee met iets lekkers erbij, ontmoet andere mensen en warm je op bij de houtkachel.
Het aantrekkelijke achtererf
Achter de langgevelboerderij ligt een mooi aangelegd erf met terras, waterput, bloemen, fruitbomen en kippen. Er staat een bakhuisje en een klompenmakerswerkplaats, waar uitgebreide informatie te vinden is over beide ambachten. Iedere tweede zondag van de maand is het broodbakdag.
Veel informatie op de Schelft
Op de schelft, de vroegere hooizolder, staat een grote touchtable met informatie over diverse thema’s die horen bij het ‘cultuurhistorisch superensemble’ zoals historie en erfgoed, landschap, flora & fauna, agrarisch ecosysteem en cultuur. De tafel is voorzien van vele foto’s en filmpjes over deze onderwerpen.
De vroegere hooizolder, de schelftOntvangst in de Stal
De Stal vormt de ontvangst- en winkelruimte van D'n Liempdsen Herd. Er zijn cadeauartikelen van de edelherten, souvenirs, boeken, wandel- en fietskaarten verkrijgbaar.
Het adres van Bezoekerscentrum D'n Liempdsen Herd is Barrierweg 4 in Liempde. Parkeren is mogelijk op D’n Tip, hoek Rosenhofstraat-Barrierweg, op circa 150 m van D’n Liempdsen Herd. Kijk voor activiteiten en openingstijden op www.liempdsenherd.nl
Sleutelrol in de natuur
Edelherten brengen meer leven in het landschap met hun gedrag en graasgewoonten. Ze grazen bij voorkeur in de overgangszones van bos naar open gebied. Daarmee maken ze deze overgangszones breed en rijk aan structuur. Zulke natuurlijke overgangen zijn bijzonder rijk aan planten en dieren. Edelherten liggen graag te rollen in modderbaden en 'vegen' met hun gewei langs bomen. Zo maken ze letterlijk plaats voor tal van andere dier- en plantensoorten.
Klik op de tekening voor een vergrotingDeze tekening en nog veel meer informatie over het gedrag en de rol van het edelhert in het Nederlandse landschap zijn te vinden op de website van ARK Natuurontwikkeling.Lees meer
In 2021 is in opdracht van ARK Natuurontwikkeling en Brabants Landschap een onderzoek uitgevoerd naar het effect van de edelherten op de vegetatie. Lees hier meer over het onderzoek.
Natuurbruggen
Het Groene Woud wordt doorsneden door de snelweg A2 en de spoorlijn tussen Eindhoven en Boxtel. Het gebied is als het ware versnipperd. Om het te 'ontsnipperen' zijn twee natuurbruggen aangelegd. In 2005 werd Natuurbrug Het Groene Woud over de A2 gebouwd. In februari 2020 werd Natuurbrug De Mortelen over het spoor in gebruik genomen.
Met de bouw van natuurbruggen kunnen dieren veilig oversteken, maar ook voor mensen is het een veiligere situatie. Er zijn hierdoor veel minder aanrijdingen met overstekende dieren. Voor de rust van de dieren zijn de natuurbruggen verboden terrein voor mensen. Ook rond de natuurbruggen is een rustzone ingesteld.
Natuurbrug Het Groene Woud over de A2Voedsel en voortplanting
Voor gezonde populaties van allerlei diersoorten is het belangrijk dat gebieden met elkaar verbonden zijn. Hoe kleiner het gebied, (omdat het bijvoorbeeld begrensd wordt door snelwegen of spoorwegen) hoe minder bewegingsruimte er is voor de dieren. Ze kunnen er minder voedsel vinden en de voortplanting kan in gevaar komen. Immers, de dieren in kleine gebieden zijn genetisch steeds meer aan elkaar verwant. Met het aanleggen van natuurbruggen vergroot het leefgebied aanzienlijk. Er is meer voedsel, verschillende populaties kunnen met elkaar voortplanten en dit komt de biodiversiteit ten goede.
Méér dan alleen edelherten
In Het Groene Woud zijn de edelherten bekende natuurbrug-gebruikers. Maar ook andere zoogdieren als reeën, vossen en dassen gebruiken de natuurbrug over de A2 veelvuldig. Best uniek is de inrichting voor amfibieën. Boomkikkers en kamsalamanders kunnen zich via de brug verplaatsen, dankzij de poelen aan weerszijden van de brug. Ook de hazelworm, een pootloze hagedis, leeft op en rond de natuurbrug. Voor kleinere dieren, zoals insecten en vlinders, is de natuurbrug een leefgebied op zich. Ze gebruiken het niet direct als oversteekplaats, maar leven óp de brug. Voldoende planten en schuilmogelijkheden! En wat te denken van vleermuizen? Die gebruiken lijnvormige elementen om te navigeren tijdens het jagen. Natuurbruggen zijn daar ook heel geschikt voor.
Een nieuwe natuurbrug erbij
In februari 2020 werd de natuurbrug over de spoorlijn Eindhoven-Boxtel in gebruik genomen. ProRail heeft de brug gebouwd, Brabants Landschap is de beheerder ervan. Het gebied De Mortelen wordt hiermee direct verbonden met de Scheeken. Met deze ontsnipperingsmaatregel ontstaat een verbinding van de Kampina tot het Dommeldal!
Nieuwsberichten
Veelgestelde vragen
Laatste bewerking: maart 2017
Brabants Landschap heeft in 2017 samen met ARK Natuurontwikkeling het edelhert teruggebracht in De Scheeken. Hier lees je antwoorden op de 'veelgestelde vragen'. Heb je een andere vraag? Neem dan contact op via info@brabantslandschap.nl
Waarom hebben Brabants Landschap en ARK Natuurontwikkeling edelherten teruggebracht in Het Groene Woud?
Edelherten horen oorspronkelijk thuis in de Brabantse natuur en zijn zelfs een onmisbare schakel door hun rol als grote planteneter. Brabants Landschap heeft daarom besloten edelherten terug te brengen in haar eigen gebieden. Edelherten hebben eeuwenlang in Nederland geleefd. Door jacht en het verdwijnen van hun leefomgeving verdwenen de laatste wilde edelherten. Op de Veluwe keerden edelherten al lang geleden terug en recenter ook in de Oostvaardersplassen en in het Weerterbos.
Er wordt al vele jaren gepraat over de terugkeer van het edelhert in de provincie Noord-Brabant. Hiervoor zijn veel documenten en visies geschreven. In 2013 startte het project ‘Landschap van Allure’ van de Provincie Brabant. Het edelhert wordt hierin gezien als het boegbeeld van Het Groene Woud.
Brabants Landschap heeft nu de eerste stap gezet om het edelhert ook echt een plek te geven in de Brabantse natuur.
Wat voor invloed kunnen edelherten hebben op de natuur?
Edelherten zorgen voor meer leven in het landschap met hun specifieke gedrag en graasgewoonten. Ze grazen bij voorkeur in de overgangszones van bos naar open gebied. Met hun graasgedrag vormen ze onnatuurlijk scherpe perceelranden om tot brede overgangszones die rijk zijn aan structuur (mozaïekzomen). Zulke natuurlijke overgangen zijn bijzonder rijk aan planten en dieren. Doordat edelherten graag liggen te rollen in modderbaden die ze maken en met hun gewei langs bomen ‘vegen’, maken ze letterlijk plaats voor tal van andere dier- en plantensoorten.
Waar zijn de edelherten teruggebracht?
De edelherten zijn teruggekeerd in Het Groene Woud tussen Tilburg, Eindhoven en ’s-Hertogenbosch. Het Groene Woud bestaat uit heiden, moerassen, vennen en bovenal bijzondere natte bossen op leemgrond. De natuurkern van Het Groene Woud is ongeveer 7500 hectare groot en ligt in de provincie Noord-Brabant.
Brabants Landschap heeft besloten edelherten terug te brengen in haar eigen gebieden in het hart van Het Groene Woud. De edelherten worden uitgezet in de Scheeken tussen Best en Liempde. De Scheeken vormt samen met het naastgelegen natuurgebied De Mortelen het grootste landschapsreservaat van Brabant. In 2010 is hier al een natuurbrug over de snelweg A2 aangelegd die de gebieden met elkaar verbindt. Grote en kleine dieren maken gebruik van de brug die maar liefst 50 meter breed is; van ree, das en steenmarter tot hazelworm, kamsalamander en vlinders. Sommige dieren steken er niet alleen over, maar hebben er zelfs hun leefgebied van gemaakt.
Wanneer komen de edelherten?
Het edelhert is teruggekeerd in Brabant op maandag 6 maart 2017.
Om hoeveel dieren gaat het?
Er is gestart met de terugkeer van 13 edelherten in een omheind gebied van 300 hectare. Het gaat om 4 herten en 9 hindes. Deze startgroep is een natuurlijk aantal van een kleine groep edelherten in het wild. Deze groep kan nog langzaam groeien tot een mooie groep edelherten die past in het gebied.
Waarom dit aantal?
Deze startgroep is een natuurlijk aantal van een kleine groep edelherten in het wild. Deze groep kan nog langzaam groeien tot een mooie groep edelherten die past in het gebied.
Het uitgangspunt is dat het gaat om een zelfredzame populatie edelherten in natuurlijke dichtheden, waarbij rekening wordt gehouden met de huidige natuur- en cultuurwaarden van het gebied.
Is het gebied groot genoeg?
Het Groene Woud is van nature een vruchtbare streek, die zeer aantrekkelijk is voor edelherten. Er is gestart met de terugkeer van 13 edelherten in een omheind gebied van 300 hectare. In de toekomst wordt in overleg met de streek gekeken of de edelherten meer ruimte krijgen in grotere delen van Het Groene Woud.
Om mogelijk te maken dat edelherten in meer delen van Het Groene Woud hun rol als grote grazer kunnen vervullen, treffen overheden, natuurorganisaties en andere organisaties diverse voorbereidingen. Een van de belangrijkste is de aanleg van een ecoduct over de spoorlijn tussen ’s-Hertogenbosch en Eindhoven. Deze natuurbrug, die door ProRail gebouwd wordt, zorgt dat groot en klein wild veilig kan oversteken. Deze nieuwe natuurbrug krijgt net als de brug over de A2 een breedte van 50 meter.
Hoe komen jullie aan de edelherten?
De edelherten komen uit een wildpark van een Franse hertenhouder. Er is een diverse groep samengesteld, zodat er een goede genetische diversiteit in zit. In verband met veterinaire voorwaarden is het niet mogelijk om de dieren uit andere natuurgebieden in Nederland te halen. Bovendien is het praktisch onmogelijk een bestaande natuurlijke groep in zijn geheel uit een natuurgebied weg te vangen zonder verstoring van de sociale kudde. De groep herten die worden uitgezet vormen een bestaande roedel met een bestaande sociale structuur.
Wat kost het en wie betaalt het?
De inrichting van het gebied kost 6,5 ton. Dit wordt bekostigd door Brabants Landschap. Gelukkig kost het niet alleen wat, maar levert het ook veel op. In gebieden waar edelherten voorkomen profiteert een reeks van toeristisch-recreatieve ondernemingen zoals hotels, bed- and breakfasts, campings en excursiebureau’s direct of indirect van hun aanwezigheid. Herten oefenen grote aantrekkingskracht uit op recreanten, kinderen, fotografen. Daar komt bij dat ze een spectaculair en heel zichtbaar en hoorbaar bronstritueel hebben. Wandelen, fietsen of kamperen in een omgeving waar edelherten leven, is een belevenis voor jong en oud. De Veluwe en de Ardennen danken een deel van hun bekendheid aan de herten die er leven. De bronsttaferelen trekken jaarlijks duizenden bezoekers. Net als in die streken kan het hert in Het Groene Woud uitgroeien tot hét natuursymbool. Eén van de poorten tot het edelhertengebied wordt het in aanbouw zijnde informatiecentrum D’n Liempdsen Herd in Liempde.
Wanneer kunnen we daadwerkelijk wat zien?
De herten zelf zijn op 6 maart 2017 gearriveerd. Vanaf dat moment hebben ook bezoekers de mogelijkheid om de ‘koning van het woud’ te observeren. Let wel, omdat het gaat om 13 edelherten in een gebied van 300 hectare is het niet zeker dat de dieren zich altijd laten zien.
Wat betekent dit voor bezoekers van Het Groene Woud?
Het Groene Woud is en blijft vrij toegankelijk op wegen en paden. Op de website van Brabants Landschap is nu al meer informatie te vinden voor een bezoek aan het gebied. Als de edelherten er zijn hebben bezoekers dus de mogelijkheid om de ‘koning van het woud’ te observeren. Ook zullen er (bronst)excursies worden georganiseerd door Brabants Landschap.
Levert dit geen gevaarlijke verkeerssituaties op?
Edelherten die vrij rondtrekken, steken soms wegen over. Om onveilige situaties in het edelhertengebied te voorkomen zijn verkeersmaatregelen nodig. Afhankelijk van het type weg wordt gekozen uit verschillende mogelijkheden zoals bijvoorbeeld elektronische waarschuwingssystemen, wildreflectoren of verlagen van de maximumsnelheid. Uitgangspunt in Het Groene Woud is dat met de komst van edelherten de toegang en de verkeersveiligheid minimaal gelijk moeten blijven.
Wat gebeurt er als een edelhert uitbreekt? Hoe groot is de kans hierop?
De kans dat een edelhert uitbreekt is gering. In het geval dat dit gebeurt, is de beheerder geïnstrueerd hoe hier mee om te gaan. Net als wanneer er een rund uit gebied ontsnapt, betekent dit in de praktijk dat het edelhert zo snel mogelijk gevangen en binnen het omheinde gebied wordt teruggezet. Hiervoor is een calamiteitenplan opgesteld.
Krijgen boeren of boomkwekers schadevergoeding als er edelherten uitbreken?
De kans dat een edelhert buiten het omheinde leefgebied komt is gering. Mocht dat gebeuren en er is sprake van schade aan zaken van derden, dan wordt dit vergoed. De edelherten zijn eigendom van Brabants Landschap aangezien ze gehouden worden op hun terrein binnen een omrasterd gebied. Als deze uitbreken is de eigenaar verantwoordelijk voor eventuele schade aan derden. Dit geldt ook voor (landbouw)vee van agrariërs of van natuurorganisaties.
Wat als het er teveel worden?
De startgroep kan nog langzaam groeien tot een mooie groep edelherten die past in het gebied. Het uitgangspunt is dat het gaat om een zelfredzame populatie edelherten in natuurlijke dichtheden, waarbij rekening wordt gehouden met de huidige natuur- en cultuurwaarden van het gebied. Daarnaast wordt ingezet op uitbreiding van het leefgebied. Denk aan aankoppeling van de Mortelen, ook van Brabants Landschap. Mocht de groep toch te groot worden voor het betreffende gebied, dan wordt in het uiterste geval overgegaan tot beheer oftewel afschot.
Het edelhert wordt gezien als een grote publiekstrekker die geld kan opleveren. Hoe dan?
In gebieden waar edelherten voorkomen profiteert een reeks van toeristisch-recreatieve ondernemingen zoals hotels, bed- and breakfasts, campings en excursiebureau’s direct of indirect van hun aanwezigheid. Herten oefenen grote aantrekkingskracht uit op recreanten, kinderen, fotografen. Daar komt bij dat ze een spectaculair en heel zichtbaar en hoorbaar bronstritueel hebben. Wandelen, fietsen of kamperen in een omgeving waar edelherten leven, is een belevenis voor jong en oud. De Veluwe en de Ardennen danken een deel van hun bekendheid aan de herten die er leven. De bronsttaferelen trekken jaarlijks veel bezoekers. Net als in die streken kan het hert in Het Groene Woud uitgroeien tot hét natuursymbool. We werken nauw samen met de gemeentes Boxtel en Best en Stichting Landschap Het Groene Woud om ervoor te zorgen dat toerisme, recreatie en natuur samen gaan en elkaar niet verstoren.
Is het de bedoeling dat de edelherten uiteindelijk worden vrijgelaten?
Vooralsnog komen de edelherten in een beperkt omheind gebied, maar de wens is om het hertengebied te vergroten door meer natuurterreinen aan te koppelen. In de toekomst wordt in overleg met de streek gekeken hoe we de edelherten meer ruimte kunnen geven in grotere delen van Het Groene Woud.
Waarom is ARK Natuurontwikkeling in dit project betrokken?
De terugkeer van het edelhert in Brabant is een initiatief van Brabants Landschap in samenwerking met ARK Natuurontwikkeling. Deze organisatie is ingeschakeld om de terugkeer van het edelhert in goede banen te leiden. Ze hebben de expertise in huis op het gebied van uitzetten van grote grazers in diverse natuurgebieden. ARK Natuurontwikkeling werkt als adviseur en uitvoerder samen met Brabants Landschap aan de terugkeer van het edelhert in Het Groene Woud. Brabants Landschap is naast eigenaar van de terreinen ook opdrachtgever.
Vragen? Neem contact op
Partners
